Hipoterapia - działanie mające na celu przywracanie zdrowia i usprawnianie
przy pomocy konia i jazdy konnej, osób:
- po przebytych chorobach zostawiających trwałe ślady w sprawności fizycznej
i w życiu psychicznym,
- upośledzonych umysłowo,
- z deficytami rozwojowymi,
- z uszkodzeniami analizatorów (wzrok, słuch),
- niedostosowanych społecznie.
Celem terapii z koniem i terapii jazdą konną jest przywrócenie tym osobom sprawności fizycznej i psychicznej w możliwym do osiągnięcia zakresie.
Hipoterapia stanowi jeden z elementów rehabilitacji.
Dzięki hipoterapii następuje:
- zmniejszenie zaburzeń równowagi i poprawa reakcji obronnych,
- zwiększenie możliwości lokomocyjnych i zapewnienie kontaktu ze zwierzęciem
i przyrodą,
- stymulacja rozwoju psychoruchowego dziecka, w tym:
- poprawa koordynacji wzrokowo ruchowej, orientacji przestrzennej oraz rozeznania w schemacie własnego ciała,
- zwiększenie możliwości koncentracji uwagi i utrzymania zorganizowanej aktywności,
- zwiększenie motywacji do wykonywania ćwiczeń,
- rozwijanie samodzielności,
- zwiększenie poczucia własnej wartości,
- relaksacja i osłabienie reakcji nerwicowych.
W hipoterapii dają się wyróżnić następujące typy działań, chociaż należy pamiętać, że podział ten nie jest sztywny i poszczególne formy terapii przenikają się nawzajem i uzupełniają.
1. Fizjoterapia na koniu
przywracanie sprawności fizycznej poprzez odpowiednio dobraną gimnastykę leczniczą, wykonywaną na koniu poruszającym się stępem, zalecana i nadzorowana przez lekarza, prowadzona przez fizjoterapeutę, metoda uzupełniająca klasyczną fizjoterapię.
2. Psychopedagogiczna jazda konna
zespół działań podejmowanych w celu usprawnienia intelektualnego, poznawczego, emocjonalnego i fizycznego. Podczas jazdy konnej i czynności z nią związanych stosowane są działania edukacyjne, pedagogiczne, elementy psychoterapii, terapii zajęciowej i logopedii. Terapia ta jest prowadzona przez pedagogów i psychologów.
3. Terapia z koniem
wykorzystanie konia do celów leczniczych, zbliżenie pacjenta i konia daje efekt terapeutyczny, pacjent dzięki relacjom nawiązanym ze zwierzęciem poprawia swoją komunikację ze światem zewnętrznym. Sama jazda konna może być jednym
z elementów tej formy terapii, ale nie musi. Prowadzona jest przez pedagogów, psychologów i psychiatrów.
4. Jazda konna dla osób niepełnosprawnych - sport i rekreacja
nie stanowi części hipoterapii, ale jest z nią ściśle związana i ma aspekt terapeutyczny. Umożliwia aktywność sportową osobom niepełnosprawnym,
wyrabia u nich nawyk i potrzebę aktywnego spędzania wolnego czasu w kontakcie
ze zwierzęciem i przyrodą. Zajęcia prowadzone są przez instruktorów jazdy konnej specjalnie przygotowanych i instruktorów rekreacji ruchowej ze specjalnością hipoterapii.
5. Terapia z udziałem psa (w Polsce także pod nazwami kynoterapia
lub dogoterapia) - metoda wzmacniająca efektowność rehabilitacji,
w której motywatorem jest odpowiednio wyselekcjonowany i wyszkolony pies, prowadzony przez wykwalifikowanego terapeute. Terapia tego rodzaju jest jedną
z dziedzin zooterapii.